بایگانی‌های ارتودنسی بزرگسالان - دکتر سیدحامد محمودهاشمی

ارتودنسی کودکان

ارتودنسی یکی از روش های موثر جهت رفع ناهنجاری های دندانی و فکی می باشد که اگر در سنین پایین تر انجام شود ، در بسیاری از موارد نتیجه بهتری را به همراه خواهد داشت . درمان های زود هنگام یا ارتودنسی پیشگیری در اطفال ، در بسیاری از موارد از مشکلات پیچیده ارتودنسی در آینده مانند نیاز به کشیدن دندان یا جراحی فک جلوگیری می کند . یکی از سوالاتی که ممکن است مطرح شود این است که بهترین سن ، جهت انجام ارتودنسی کودکان چه زمانی می باشد؟ با مطالعه مطالب زیر با ما همراه باشید.

سن مناسب انجام درمان ارتودنسی درکودکان

توصیه می شود که با مشاهدهٔ اولین مشکل در نظم دندانها یا موقعیت فکین در اطفال، ویزیت ارتودنسی صورت گیرد، ولی در صورتیکه مشکلی هم مشاهده نشد ، لازم است که کودک حداکثر تا سن ۷ سالگی یک بار توسط بهترین متخصص ارتودنسی مورد معاینه قرار گیرد تا اگر نیاز به درمان ارتودنسی زودهنگام وجود دارد ، انجام شود. تشخیص و درمان زودهنگام مشکلات دندانی و فکی در کودکان میتواند در بسیاری از موارد ، از درمانهای وسیع و پیچیده و البته پرهزینه در آینده جلوگیری کند . ارتودنسی در کودکان زیر ۶ سال ، یعنی در دورهٔ دندانی شیری ، کمتر انجام می شود مگر در موارد خاص مانند بیماران شکاف کام یا سندرمیک . بین ۶ تا ۱۲ سال یعنی در دورهٔ دندانی مختلط ، که کودک ترکیبی از دندانهای شیری و دائمی را در دهان دارد ، احتمال نیاز به درمانهای ارتودنسی ، بخصوص ، درمانهای هدایت رشد فک ، افزایش پیدا می کند . درمانهای دورهٔ دندانی مختلط معمولا بوسیلهٔ پلاکهای متحرک انجام میشود . از سن ۱۲ سالگی دورهٔ دندانی دائمی شروع میشود . ۱۲ سالگی معمولا بهترین سن برای مرتب کردن دندان ها است چون رویش دندان های دائمی کامل شده ، سرعت حرکتهای دندانی زیاد است ، و هنوز مقداری از رشد باقی است تا در صورت لزوم بتوان از آن جهت تنظیم روابط فکی استفاده نمود . مرتب کردن دندان های دائمی عموما بوسیلهٔ دستگاه های ثابت انجام می شود .

اقدامات شایع در ارتودنسی پیشگیری

اقدامات ارتودنسی پیشگیری برای کودکان در پنج زمینهٔ اصلی انجام می شود که عبارتند از :

۱-حفظ یا باز پس گیری فضای دندان های شیری از دست رفته:

از دست رفتن زودهنگام دندان شیری موجب میشود که دندان های مجاور ، به فضای دندان شیری از دست رفته حرکت کنند و باعث ایجاد مشکلات جدی ارتودنسی در آینده شود و دندان دائمی زیرین را با کمبود فضا و بی نظمی مواجه کند. زمانی که به موقع برای درمان دندان شیری از دست رفته اقدام شود ، می توان با استفاده از فضا نگه دار ، این فضا را حفظ کرد. اگر فضا نگه دار به موقع گذاشته نشود ، می تواند منجر به از دست رفتن فضای دندان شیری شود ؛ در این حالت در بسیاری از موارد لازم است که ابتدا فضای از دست رفته را باز پس گیری کرده و سپس فضا نگه دار گذاشته شود.

۲- کشیدن سریالی دندانها(Serial extraction) و هدایت رویشی دندانها برای رفع کمبود فضا:

علیرغم اهمیت حفظ دندان های شیری در تأمین فضا برای رویش دندان های دائمی زیرینشان ، ولی گاهی متخصص ارتودنسی در بررسی عکس های رادیولوژی ملاحظه میکند که ، با وجود آنکه دندان های شیری به خوبی حفظ شده اند ، ولی سایز دندان های دائمی بسیار بزرگتر از فضای موجود است و دندان های دائمی در هنگام رویش در آینده ، با کمبود فضای شدید مواجه خواهند شد . در این موارد متخصص ارتودنسی با توالی خاصی ، دستور خارج کردن دندان های شیری را می دهد ، به گونه ای که رویش دندانهای آسیای کوچک اول دائمی تسریع شود ؛ سپس دستور خارج کردن آسیاهای کوچک اول دائمی را می دهد تا فضا برای رویش سایر دندان های دائمی تأمین شود. به این روش سریالی از کشیدن تعدادی از دندان های شیری و دائمی ، اصطلاحا سریال اکسترکشن می گویند .

۳-درمان عقب یا جلو بودن فک بالا و پایین نسبت به هم:

در درمان مشکلات فکی مثل عقب یا جلو بودن فک بالا و پایین نسبت به هم ، برای اطفال و نوجوانانی که در سن رشد هستند می توان با درمان های ارتوپدیک ارتودنسی یا اصطلاحا هدایت رشد فک ، روابط غلط فکی را در سنین رشد اصلاح کرد. باید توجه داشت که انجام بعضی از درمان های هدایت رشد فک ، حتی در تمام سنین رشد هم‌ قابل انجام نیست و باید در محدوده خاصی از سنین رشد انجام شود . به طور مثال در مواردی که رشد فک بالا کم است و عقب قرار گرفته است ، سن مناسب برای جلو آوردن فک بالا حدودا ۸ سالگی است و نهایتا تا ۱۱ سالگی این امکان وجود دارد که عقب بودن فک بالا اصلاح شود. قبل از ۸ سالگی به دلیل پایین بودن همکاری کودک در استفاده از دستگاه ، معم…

۵- رفع نوک به نوک قرار گرفتن دندان های کودک در قسمت جلو :

در مواردی که دندان های جلویی کودک ، تداخل و حالت نوک به نوک داشته باشد ، کودک برای داشتن تماس های دندانی بهتر هنگام بستن دندان ها روی هم ، فک پایین را به سمت جلو هدایت می کند که در صورت عدم درمان به موقع و ادامه این عادت ، فک پایین بیش از حد رشد می کند و در نتیجه ، جلو بودن عادتی فک پایین ، به جلو بودن اسکلتال و استخوانی تبدیل خواهد شد و قابل برگشت نخواهد بود و نیاز به جراحی فک در آینده خواهد داشت.

 نتیجه گیری

با کنترل و اقدام به موقع در سنین رشد، می توان از اغلب ناهنجاری های فکی و بسیاری از بی نظمی های دندانی جلوگیری کرد ؛ با اینحال باید توجه داشت که درمان های پیشگیری ، برای همهٔ انواع مشکلات ارتودنسی قابل انجام نیست .

مقالات مرتبط:

نقش الاستیک یا کش ها در ارتودنسی

نکات مهم در رابطه با ارتودنسی دندان

بهداشت دهان و دندان در ارتودنسی

ارتودنسی بزرگسالان

یکی از سوالاتی که معمولا بسیار مطرح می شود این است که تا چه سنی امکان درمان ارتودنسی وجود دارد؟ شاید تصور شود که ارتودنسی فقط برای کودکان و نوجوانان قابل انجام است اما باید در نظر داشت برای مرتب کردن دندان ها محدودیت سنی وجود ندارد و در هر سنی می توان دندان ها را ردیف کرد به شرط آنکه استخوان و لثه اطراف دندان ها سالم باشد با این حال یک سری ملاحظات در ارتودنسی بزرگسالان وجود دارد که باید در درمان ارتودنسی به آنها توجه زیادی شود.

مواردی که در اورتودنسی بزرگسالان باید لحاظ شود:

• استخوان کورتیکال یا متراکم در بزرگسالان بیشتر و استخوان اسفنجی کمتر می باشد همچنین خون رسانی و فعالیت های سلولی بافت استخوانی در بزرگسالان کمتر می باشد که مجموع این عوامل باعث می شود سرعت حرکت دندان ها کم تر شود و درمان طولانی تر شود
• تحلیل لثه واستخوان اطراف دندان ها در بزرگسالان معمولا شیوع بیشتری دارد بنابراین به خاطر کاهش استخوان نگه دارنده دندان ها و همینطوروجود استخوان متراکم و کورتیکال بیشتر باید از نیروهای سبکتر در بزرگسالان استفاده کرد.
• دندان های دارای ترمیم های وسیع و دندان های دائمی از دست رفته در بزرگسالان شیوع بیشتری دارد که باعث می شود پیچیدگی درمان ارتودنسی و در بعضی موارد طولانی شدن درمان می شود زیرا بستن فضای قدیمی دندان های کشیده شده مشکل تر است.
• به علت شیوع بیشتر دندان های از دست رفته در بزرگسالان که تماس سایر دندان ها را با مشکل مواجه می کند و همینطور بخاطر شیوع دندان های از دست رفته در بزرگسالان که سایر دندان ها را با مشکل مواجه می کند و همینطوربه خاطر شیوع بیشتر استرس در بزرگسالان مشکلات مفصل فکی در آنها شایع تر است
• مشکلات سلامت عمومی مانند دیابت کم کاری یا پرکاری تیروئید مصرف کورتون ها و بیس فسفونات‌ها و پوکی استخوان در بزرگسالان شایع تر است که د صورت وجود چنین مشکلاتی حتما باید در درمان ارتودنسی مورد توجه قرار گیرد
• با وجود اینکه مرتب کردن دندان ها محدودیت سنی ندارد ولی اصلاح رابطه استخوانی فک مانند جلو یا عقب بودن فک بالا و پایین نسبت به هم محدودیت سنی دارد و فقط در سن رشد می توان با ارتودنسی مشکلات اسکلتی را اصلاح کرد و بعد از سن رشد لازم است درمان ترکیبی ارتودنسی و جراحی فک برای اصلاح روابط فکی غلط انجام شود به همین دلیل شیوع جراحی های فک در بزرگسالان بیشتر است.
• درمان های ارتودنسی فرعی یا adjunctive است. یعنی درمان های ارتودنسی که دندان ها را برای انجام سایر درمان های دندانپزشکی آماده می کند. به طور مثال تقسیم فضای بین دندان ها برای اینکه امکان افزایش عرض متناسب دندان ها فراهم شود و یا صاف کردن دندان های پایه دندان مصنوعی و روکش و یا بیرون کشیدن مقداری از دندانی که تاج آن تخریب شده است از داخل استخوان به وسیله ارتودنسی برای اینکه امکان گذاشتن روکش بر روی آن فراهم شود. که تمام این موارد از جمله درمان های فرعی که در بزرگسالان شایع تر است.
• نگرانی از ظاهر سیم و براکت در بزرگسالان شایع تر می باشد و به ویژه دستگاه های ارتودنسی خارج دهانی که روی صورت قرار می گیرد به ندرت توسط بزرگسالان پذیزفته می شود و در کل تطابق بزرگسالان با دستگاه های ارتودنسی از نظر آزردگی و تحریک بافتی ضعیف تر می باشد. کنجکاوی بیشتری در مورد نحوه درمان دارند انتظارات آنها از درمان بالاتر است و انتظار طول درمان کوتاه تری را هم دارند ولی در عین حال همکاری بزرگسالان با ارتودنتیست معمولا بهتر است و رضایت از درمان از درمان بالاتر است و اهمیت نظم حاصل از ارتودنسی هم برای بزرگسالان بیشتر است.

یکی از سوالاتی که مطرح است این است که چرا در سال های اخیر درخواست ارتودنسی در بزرگسالان افزایش پیدا کرده است؟ علل مختلفی برای این مساله می توان ذکر کرد از جمل اینکه

طول عمر دندان ها با افزایش خدمات دندانپزشکی افزایش پیدا کرده ثانیا تقاضای اجتمای برای درمان های زیبایی از جمله ازتودنسی افزایش پیدا کرده است و پذیرش اجتماعی هم برای انجام ارتودنسی در بزرگسالان بیشتر شده است. سوم اینکه آگاهی افراد از مزایای داشتن دندان های مرتب بیشتر شده است مثل کاهش احتمال پوسیدگی و بیماری های لثه در آینده و چهارم اینکه عرضه دستگاه های ارتودنسی که کمتر قابل مشاهده هستند مثل براکت های سرامیکی و سیستم های لینگوال و الاینرهای نامرئی باعث پذیرش بهتر ارتودنسی در بزرگسالان شده است.

دستگاه های مورد استفاده در ارتودنسی بزرگسالان

دستگاه هایی که برای ارتودنسی بزرگسالان استفاده می شوند همان دستگاه هایی هستند که در اطفال و جوانان هم استفاده می شود یعنی دستگاه های ثابت متحرک ولی استفاده از دستگاه های ثابت در بزرگسالان شایع تر است. غیر از دستگاه های ثابت ارتودنسی فلزی که متداول هستند انتخاب های دیگری که کمتر در معرض دید هستند و به خصوص بزرگسالان تمایل بیشتری از استفاده از آنها دارند براکت های سرامیکی هستند که به رنگ سفید هستند و کمتر دیده می شوند و دیگری که سیستم اینگوال یا مخفی است که براکت های آن پشت دندان ها چسبیده می شود و تقریبا دیده نمی شود. علاوه بر آن سیستم های متحرک کلیرالاینر هم برای رفع بی نظمی های خفیف تا متوسط گزینه مناسبی برای بیمارانی است که دیده نشدن دستگاه ارتودنسی برای آنها اهمیت زیادی دارد. البته این سیستم جزء درمان های گران قیمت ارتودنسی محسوب می شود و برای همه افراد امکان انجام آن وجود ندارد.

طول درمان ارتودنسی بزرگسالان

با وجود حرکت های دندانی کندتر در بزرگسالان طول درمانی ارتودنسی به دلیل همکاری بهتر در بزرگسالان معمولا در همان محدوده یک تا 2 سال است که در اطفال و نوجوانان دیده می شود و در بعضی از موارد انتخاب صحیح بیمار بر استفاده از انواع دستگاه های ثابت مانند سیستم دیمون می توان طول درمان را کاهش داد.

فاصله ویزیت های ارتودنسی در بزرگسالان

فاصله ویزیت های ارتودنسی بزرگسالان مانند اطفال معمولا ماهیانه انجام می شود ولی بسته به شرایط و نوع درمان می تواند از سه هفته تا دو ماه متغییر باشد

مراقبت بعد از درمان بعد از درمان ارتودنسی

بعد از درمان از درمان ارتودنسی در بزرگسالان هم مانند اطفال و نوجوانان لازم است که از دستگاه های نگه دارنده استفاده شود که به صورت متحرک و یا یک سیم ثابت در پشت دندان ها وجود دارد. ولی معمولا طول زمان استفاده از نگه دارنده ها در بزرگسالان طولانی تر است

درد در ارتودنسی بزرگسالان

در درمان های ارتودنسی در اطفال و نوجوانان و چه در بزرگسالان ممکن است بیمار تا یک هفته به خصوص در دو سه روز اول احساس درد داشته باشد ولی معمولا بزرگسالان نسبت به این دردها حساس ترند و در صورت لزوم می توانند از قرص های مسکن مانند استامینوفن برای تسکین درد استفاده کنند. به طور لی بهتر است از مسکن های ضدالتهاب مثل بروفن ژلوفن و مفنامیک اسید و آسپرین برای تسکین درد استفاده نشود زیرا سرعت حرکت دندان را کند می کند.