درمان ارتودنسی ثابت
درمان ارتودنسی ثابت
قبل از آنکه به چند نکته در مورد ارتودنسی ثابت بپردازیم ، فواید ارتودنسی و اصلاح روابط دندانی و فکی را ذکر می کنیم .
- موجب زیبایی و بهبود شرایط روانی افراد در روابط اجتماعی می شود .
- خطر پوسیدگی های دندانی و بیماری های لثه را در آینده کاهش می دهد .
- از مشکلات مفصلی ناشی از موقعیت غلط دندان ها جلوگیری می کند .
- از سایش های دندانی و آسیب های ناشی از موقعیت غلط دندان ها (مانند خطر ضربه به دندان های بیرون زده ) جلوگیری می کند
- در بعضی از افراد می تواند موجب بهبود وضعیت تنفس ، تکلم و جویدن غذا شود .
درمان های ارتودنسی به وسیلهٔ دو گروه دستگاه های ثابت و متحرک صورت می گیرند .
دستگاه های متحرک ارتودنسی به دستگاه هایی گفته می شود که توسط بیمار گذاشته و برداشته می شود ، مثل پلاک هایی که بیمار شخصا آنها را در دهان قرار می دهد و یا دستگاه های متحرکی که بیمار آنها را بر روی صورت قرار می دهد .
دستگاه های ثابت ارتودنسی به دستگاه هایی گفته می شود که اجزای آن بر روی دندان های بیمار چسبیده و ثابت است و امکان خارج کردن دستگاه توسط بیمار وجود ندارد.
لزوم تخصص برای انجام ارتودنسی ثابت
این نوع از ارتودنسی معمولا برای ردیف کردن دندان ها بکار می رود ، هرچند در بعضی از موارد برای اصلاح روابط فکی غلط در دوره رشد هم استفاده می شود. به علت پیچیدگی های درمانی که ارتودنسی ثابت دارد و طولانی بودن دوره درمان ارتودنسی ثابت ، این نوع از ارتودنسی در دوره دندانپزشکی عمومی آموزش داده نمی شود و آموزش آن بصورت آکادمیک و دانشگاهی فقط در دوره تخصصی ارتودنسی صورت می گیرد ؛ بنابراین اگر برای بیماری مهم باشد که پزشک معالج ، متخصص ارتودنسی باشد ، می تواند با مراجعه به سایت نظام پزشکی ، در بخش متخصص ارتودنسی، از تخصص درمانگر خود مطمئن شود ، به علاوه باید توجه داشت که کلمه “متخصص” در مهر نظام پزشکی و تابلو مطب وجود داشته باشد.
آیا کشیدن دندان عقل می تواند فضایی برای رفع بی نظمی سایر دندان ها ایجاد کند؟
خیر ، کشیدن دندان عقل فضایی برای مرتب کردن سایر دندان ها ایجاد نمی کند ؛ مگر در شرایط ویژه ای که علاوه بر کشیدن دندان عقل از پیچ ها یا پلاک های داخل فکی استفاده شود که این کار در تامین فضا بری رفع بی نظمی عمومیت ندارد و در شرایط خاصی انجام می شود و فضایی که از این طریق بدست می آید هم کمتر از فضای حاصل از کشیدن دندان های آسیای کوچک است .
سرعت حرکت دندان ها در ارتودنسی معمولا حدود ۱ میلی متر در ماه است. در اوایل شروع درمان ارتودنسی ، بیماران به خوبی متوجه حرکت ها می شوند ولی به مرور که شدت بی نظمی کمتر می شود ، بیمار حرکت ها را کمتر احساس می کند.
اهمیت همکاری بیمار در ارتودنسی ثابت:
گرچه دستگاه ارتودنسی ثابت بر روی دندان ها چسبیده و ارتودنتیست متکی به همکاری بیمار در استفاده از دستگاه نیست ، ولی همکاری بیمار از جهاتی دیگر نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان دارد که موارد زیر را شامل می شود :
۱- اجتناب از مصرف خوراکی های سفت :
خوراکی های سفت باعث کنده شدن براکت ها می شود و کنده شدن براکت ها موجب طولانی شدن درمان و در بعضی مواقع ، آسیب به دندان ها می گردد .
۲- رعایت دقیق بهداشت دهان :
دستگاه ارتودنسی ثابت ، گیر غذایی را افزایش می دهد و درصورت عدم بهداشت مناسب ، پوسیدگی دندان و بیماری لثه بوجود خواهد آمد . برای رعایت بهداشت ، استفاده از سه وسیله اصلی بعد از هر وعدهٔ غذایی ضروری است : الف) مسواک ارتودنسی ب) مسواک بین دندانی ج) نخ دندان . (دهان شویهٔ فلوراید هم بعنوان یک عامل کمکی در جلوگیری از پوسیدگی دندان مفید است ولی مسواک و نخ دندان نقش اصلی را دارند).( مسواک زدن و نخ کشیدن در ارتودنسی)
۳- حضور منظم در وقت های تعیین شده:
عدم مراجعهٔ منظم بیمار در وقتهای تعیین شده از طرف مطب ، موجب طولانی شدن بی مورد درمان می شود و گاهی سبب حرکت های ناخواسته و آسیب به دندان ها می گردد.
۴- استفاده از کش های بین فکی :
گاهی متخصص ارتودنسی به منظور اصلاح خط وسط دندانی و یا دیگر روابط دندانی فک بالا و پائین نسبت به هم ، برای بعضی از بیماران ، کش های بین فکی تجویز میکند که این کش ها توسط خود بیمار از فک پائین به فک بالا متصل می شود و معمولا استفاده از آنها باید بصورت تمام وقت انجام شود . عدم استفادهٔ مناسب از این کشها موجب طولانی شدن درمان و عدم تأمین نتایج مورد نظر از درمان می شود .
۵- استفاده و مراقبت از نگهدارنده های پس از درمان :
بعد از اتمام درمان ، برای جلوگیری از برگشت بی نظمی ، به بیمار نگهدارنده داده می شود که می تواند به شکل ثابت و یا متحرک باشد . همکاری بیمار در مراقبت از این نگهدارنده ها و استفادهٔ منظم از نگهدارنده های متحرک ، نقش اساسی در حفظ نتایج درمان دارد .
مقالات مرتبط:
